Gończyce

Gmina Sobolew

Gończyce założone zostały w I poł. XV w. wśród dawnej Puszczy Bielicy przez bpa Stanisława Ciołka, który w 1429 r. ustanowił tu sołectwo. W 1738 roku osada staraniem Franciszka Kazimierza Grabowskiego starosty trzebieszowskiego otrzymała prawa miejskie, ale na krótko. Na cześć króla Augusta III Sasa nadano miastu nazwę Augustiwil, ale się nie przyjęta.
  22 III 1863 r. w pobliżu rozegrała się potyczka oddziałów Gustawa Wyssogoty Zakrzewskiego z kozakami.
  Pierwotnie wieś nazywano Gańczycami, dopiero z czasem (od XVIII) przeważa nazwa obecna.
Według danych na rok 1827 Gończyce zamieszkiwało 127 osób w 28 domach
  W 1881 roku we wsi było 31 domów i 395 mieszkańców. W tym czasie istniała osada Mazurkowo. Miała 7 domów i 25 mieszkańców.
Według spisu powszechnego z 1921 roku osada Gończyce folwark liczyła 10 domów i 123 mieszkańców a w Gończycach wsi było w tym czasie 78 domów mieszkalnych.

W 1418 Łaskarzew otrzymał prawa miejskie. Miasto należało do biskupów poznańskich. Pani Krystyna Kubiak w pracy Z DZIEJÓW ŁASKARZEWA (1418 - 1864) pisze "W skład dóbr łaskarzewskich w pow. stężyckim wchodziły: Łaskarzew, Wola Łaskarzewska, Ciołkowo (Gończyce), Pilczyn, Lipniki, Przyłęk, Wierzbiny (a. Podwierzbie), Dąbrowa i młyn Krupa. w lustracjach z XVI i XVII wieku nie ma żadnej wzmianki o wsiach Ciołkowo i Dąbrowa". Dalej pisze "Dobra łaskarzewskie prawie ze wszystkich stron graniczyły z wsiami stanowiącymi własność szlachty, szlachta zaś systematycznie powiększała swoje obszary, przesuwając granice w głąb wsi biskupich".

Wg K. Rymuta nazwa miejscowości Gończyce (do XVIII w. Gańczyce) pochodzi od nazwy osobowej Gańca. Staropolski wyraz gańca znaczył "oszczerca". Już w 1457 roku właścicielami Gańczyc byli Jan Klimunt i Indrzych z Gańczyc. Nasuwa się myśl: jakiś szlachcic, być może sami Ciołkowie zagarnęli wieś powołując się na to, że założył ją Ciołek (bp Stanisław Ciołek). I tak biskupi stracili wieś, nowego zaś właściciela nazwano Gańca a wieś Gańczyce.

Kościół pod wezwaniem Trójcy Świętej w. zbudowany w l. 1698-1704 kosztem Anny Sułowskiej jako filialny Samogoszczy, parafialny od 1764 r. Obecny powstał w 1740 r. staraniem F. K. Grabowskiego. Restaurowany 1864 i 1871. Nawa przedłużona w 1893 i 1934.

Szkoła Powszechna w Gończycach powstała w 1874 roku. 31 grudnia 2011 roku Gończyce liczyły 954 osoby.

Zdjęcie u góry to droga krzyżowa 5 kwietnia 2009 roku.

Gończyce 71a. Jedna z najnowszych kapliczek w mojej wsi. Gabriela i Jerzy Gajda byli w sierpniu 2015 roku w Medziugorje. Przywieźli stamtąd i postawili figurkę MB. Później właściciele figurkę podświetlili reflektorem. Zdjęcia z września 2015 u dołu.

Gończyce u dołu. Figurka z 1906 roku. Postawił ją ksiądz kanonik Marcin Bylicki. Był (jest) On najdłużej urzędującym proboszczem w parafii (od lutego 1901 r. do sierpnia 1931 r.). Umarł 31 sierpnia 1931 r. Zwłoki jego spoczywają w grobowcu Grabowskich, na którym wmurowana jest tablica. Obecnie (wrzesień 2023 rok) wyprzedził Go ks. kan. Jan Spólny, który jest proboszczem od 1 grudnia 1990 roku.

Gończyce. W 1948 roku stanął pomnik Serca Jezusowego, projektu inż. architekta M. Łokcikowskiego z Warszawy, jako pamiątka ofiarowania się parafii Boskiemu Serce. Zdjęcie pierwsze z 2005 roku, pozostałe z 2007 roku u dołu.

Gończyce 51. Krzyż stoi na posesji Eugeniusza Bieleckiego. Krzyż, prawdopodobnie drewniany, stał tu już w latach 50. ubiegłego wieku. Zdjęcia z 2011 roku u dołu..

Gończyce 90. Ogródek śp. Eugeniusza Łysiaka, mojego sąsiada, zdjęcia u dołu.

Gończyce 7. Posesja Jana Żaka. Zdjęcia z 2012 roku u dołu.

Gończyce ul. Osiedlowa 10. Ogródek u Jurka Zygadły. Zdjęcia 2012 rok u dołu.

Gończyce 87. Mieszka tu Kazimiera Gugała. Z kapliczką, wielokrotnie odnawianą, jest związana ciekawa legenda. W miejscu, gdzie stoi widoczny, duży, drewniany dom, mieszkał kiedyś (przełom XIX i XX wieku) bardzo skuteczny lekarz czy też znachor. Współcześni mu mieszkańcy twierdzili, że choroby zaklinał on w wielki kasztan rosnący na podwórku za domem. Po jego śmierci choroby (złe duchy, Zły) wychodziły i w "sciunkach" straszyły. Dopiero kapliczka uspokoiła złe moce. "Ściunki" to gwarowo wąskie przejście między dwoma domami. Słyszałem też wersję, że to jakaś skrzywdzona dziewczyna straszyła, zdjęcia u dołu.

Gończyce 1. Tu mieszkał śp. Kazimierz Szaniawski. Jego przodkiem był Mazur. W XIX wieku on i kilku innych dostali tu od cara ziemię, zabraną plebanowi. Powstała wieś Mazurki (Mazurkowo), przyłączona po II wojnie światowej do Gończyc. Służba wojskowa trwała wtedy 20 lat (przysługiwał dwuletni urlop). Do i z jednostki, często na Syberię chodzono pieszo, zdjęcia z 2014 roku u dołu.

Gończyce, krzyże różne, u dołu.

Gończyce 108. Kapliczka w ogródku Łukasza Dadasa. Zdjęcia z 2013 roku u dołu.

Gończyce, las BORKI. Kapliczka jest na drzewie po lewej stronie drogi z Gończyc do Chotyni. W tym miejscu od zawsze straszyło. Typowa opowieść: ktoś późną nocą wracał furmanką do domu. Nagle coś wyskoczyło z krzaków i wskoczyło na wóz. Przestraszony koń okrył się pianą z wysiłku, ledwo mógł uciągnąć wóz. Potem to coś zeskoczyło, koń z gospodarzem zaczął galopem uciekać. Po zawieszeniu kapliczki wszystko się uspokoiło. Strachy znów się nasiliły, gdy złodziej ściął sosnę razem z kapliczką. Widziano wtedy różne zjawy, znane zwierzęta, straszyło. Znów zawieszono kapliczkę i zapanował spokój. Niektórzy twierdzili, że brewerie te wyprawiała dziedziczka, która dawno temu utopiła się (albo ktoś jej pomógł), w Oczku, pobliskim, leśnym jeziorku. W 2014 roku Ucieszyński z Chotyni zawiesił drugą kapliczkę, zdjęcia u dołu.

Gończyce, skrzyżowanie drogi "Zakościelnej" z dawną, krajową 17. Zdjęcia u dołu.

Krzyż przy skrzyżowaniu drogi "Sagowej" i dawnej, krajowej 17, naprzeciwko lasu PRZYDAWKI. To dawne Mazurki (Mazurkowo), przyłączone do Gończyc po drugiej wojnie światowej. Zdjęcia u dołu.

Gończyce, ul Osiedlowa 22, ogródek Stanisława Antolaka. Zdjęcia z 2013 roku u dołu.

Gończyce 91. Krzyż wędrowniczek. W latach 60. przy starej szkole stał drewniany krzyż (z lat 30. XX w.). Z zarządzenia władz przeniesiony na drugą stronę ulicy za przystanek autobusowy. Miejsce to wydało się mieszkańcom niegodne, stary już zniszczony krzyż został spalony, a nowy, metalowy, wykonany przez Henryka Szweda, został postawiony w obecnym miejscu. Stoi w ogródku śp. Sylwka Wiśniewskiego. W 2012 roku na prośbę kobiet ubierających krzyż, został on skrócony, zdjęcia u dołu.

Gończyce, krzyż naprzeciwko nowej szkoły. Zbudowali go bracia Paciorkowie w roku 1930. Najwyższą część, z powodu starości (chyba w latach 70. XX w.), zastąpiono metalowym krzyżem. Odnowiony w 2014 roku. Zdjęcia u dołu.

Gończyce 105. Remiza OSP. Kapliczka św. Floriana wykonana przez Roberta Talarka z inicjatywy Kazimierza Paciorka (mojej), ówczesnego prezesa OSP. Poświęcona w 2008 roku. Figurkę wyrzeźbił Tadeusz Klimowicz z Sokółki. Zdjęcia u dołu.

Gończyce 35. Kapliczka na posesji śp. Tadeusza Garnka. Obecnie (2016 rok) dom stoi pusty. Zdjęcia z 2012 roku i już kapliczka oszklona w 2013 roku.

Gończyce 104a. Kapliczka w ogródku i figurki na podwórku, zdjęcia z 2023 roku u dołu.

Gończyce 189. U mnie w ogródku, zdjęcia z 2023 roku u dołu.

kliknij Strona główna