Maciejowice gmina
DOMASZEW
Cmentarz wojenny z I wojny światowej położony jest przy Nadwiślance na końcu wsi po prawej stronie jadąc do Warszawy. Na tablicy jest napis: TU SPOCZYWAJĄ ŻOŁNIERZE POLEGLI PODCZAS I WOJNY ŚWIATOWEJ. Jest bardzo zadbany. Prostokąt o wymiarach 25 x 35 m. Ogrodzony płotkiem z desek na drewnianych słupkach. W zachodniej części w centrum drewniany krzyż wysokości ok. 7 m. Pod opieką miejscowej ludności. Brak danych, co do przynależności i narodowości pochowanych tu żołnierzy. Zdjęcia z 2007 r.
KOBYLNICA
Cmentarz wojenny
Na czarnej tablicy jest napis: TU SPOCZYWAJĄ ŻOŁNIERZE POLEGLI PODCZAS PIERWSZEJ WOJNY ŚWIATOWEJ. CZEŚĆ ICH PAMIĘCI. Cmentarz jest częściowo rozkopany. Zachowały się 4 mogiły. Wokół rozrzucone szczątki ludzkie i fragmenty oporządzenia. Stan zachowania tragiczny, część ocalała zadbana. Opiekuje się nim szkoła z Paprotni. W okresie międzywojennym szkoła opiekowała się cmentarzem żołnierzy polskich z 1920 r. we Wróblach. Po wojnie, albo wskutek pomyłki albo, co bardziej prawdopodobne, ze względów ideologicznych opiekę przeniesiono na w/w cmentarz a cmentarz we Wróblach powoli zanikał i prawie o nim zapomniano (patrz Wróble). Cmentarz leży po prawej stronie Nadwiślanki, jadąc od Maciejowic, około 100 m od asfaltu na wysokości Kobylnicy na zalesionej wydmie. Odwiedziłem z kolegą cmentarz w marcu 2021 roku.
MACIEJOWICE
Szkoła
Wieś gminna związana z bitwą pod Maciejowicami, 10 października 1794 roku, pomiędzy wojskami polskimi dowodzonymi przez gen. Tadeusza Kościuszkę a wojskami rosyjskimi pod dowództwem gen. Iwana Fersena.. W wyniku przegranej dla Polaków bitwy do niewoli dostał się ranny naczelnik insurekcji - Tadeusz Kościuszko.
Pomnik, odsłonięty w 1984 wg projektu Stanisława Strzyżewskiego, stoi przed Szkołą Podstawową i Gimnazjum. Na tablicy jest napis: W HOŁDZIE NACZELNIKOWI NARODU POLSKIEGO TADEUSZOWI KOŚCIUSZCE. UCZNIOWIE, HARCERZE, NAUCZYCIELE, RODZICE UCZNIÓW W 189 ROCZNICĘ INSUREKCJI KOŚCIUSZKOWSKIEJ I 40 LWP. MACIEJOWICE 10.X.1983 r.
Rynek
W zachodniej części rynku, na niewielkim placu znajduje się pomnik wg projektu Mieczysława Weltera poświęcony Tadeuszowi Kościuszce, z napisem: TADEUSZOWI KOŚCIUSZCE, NACZELNIKOWI NARODU POLSKIEGO I JEGO ŻOŁNIERZOM – W ROCZNICĘ BITWY POD MACIEJOWICAMI – SPOŁECZEŃSTWO MACIEJOWIC. Obelisk wykonany został z metalu, zdobiący go fryz wykorzystuje motyw kos i karabinów. Postawiono go w roku 1976.
Wjazd
Pomnik, z kosami na sztorc wg projektu Macieja Kysiaka stoi przy wjeździe do miejscowości od strony Sobolewa.
Kościół
Do 2012 roku były przy kościele dwie mogiły. Jedna, przy ogrodzeniu, prawdopodobnie z powstania styczniowego. W 2013 lub 2014 roku groby zlikwidowano i powstała jedna wspólna mogiła z napisem z grobu 1920 roku.
Leży ona przy kościele parafialnym po prawej stronie. Na tablicy jest napis:
ŚP. ŻOŁNIERZOM WP POLEGŁYM 15 SIERPNIA 1920 R.
SZER. MICHAŁ JURGA – SZWAD. C.K.M.
ST. UŁAN OTTO SZMYT – SZWAD. TECH.
OSOŚNICKI – UŁAN I PUŁKU
POLEGLI ZA WOLNOŚĆ OJCZYZNY
Cmentarz
Kwatera niemiecka na miejscowym cmentarzu parafialnym w jego centralnej części. Kwadrat o wymiarach ok. 10 x 10 m. Granicę wyznaczają polne kamienie, na których wykute są numery jednostek pochowanych tu żołnierzy. W części centralnej kamienny pomnik zwieńczony czterema metalowymi lancami. Na pomniku z jednej strony napis: DEN KAMPFERN VON 1915. Z drugiej strony napis: KAISERL DEUTSCHES MILIT. GOUV. LUKOW 1918. W 2015 roku kwaterę odnowiono.
Grób żołnierzy polskich leży przy ogrodzeniu od strony Nadwiślanki. W 2012 roku naprzeciwko postawiono nowy pomnik. Pokazałem też kilka innych mogił żołnierskich.
Cmentarz
Na cmentarzu są dwa pomniki
Grób żołnierzy polskich leży przy ogrodzeniu od strony Nadwiślanki. W 2012 roku naprzeciwko postawiono nowy pomnik. Pokazałem też kilka innych mogił żołnierskich.
ORONNE
Mogiła prawdopodobnie żołnierza z II wojny światowej. Aby do niej dojechać od Maciejowic w centrum wsi nie skręcamy na Sobolew, ale jedziemy prosto, początkowo asfaltem a następnie polną drogą. Grób jest w lesie po lewej stronie około 800 m za ostatnimi zabudowaniami. Opiekuje się nim Szkoła Podstawowa w Oronnym.
PODZAMCZE
Na terenie parku są dwa kamienie poświęcone Tadeuszowi Kościuszce, związane z Bitwą Maciejowicką. Na lewej tablicy jest napis: Pod tym drzewem był opatrywany z ran w czasie Bitwy pod Maciejowicami 10 X 1794 r. Wódz Tadeusz Kościuszko. Z historycznej lipy pozostały tylko te martwe fragmenty pnia. Żywe – rosnące obok lipy to jej odrosty.
Podzamcze roztrzelani Żydzi, zdjęcia u dołu.
Mogiła położona jest niedaleko stawów w Podzamczu. Jadąc z Maciejowic w kierunku Łaskarzewa mijamy drogowskaz z napisem: ZAKRĘTY 0,5. Następnie skręcamy w pierwszą leśną drogę po prawej stronie. Około 200m od asfaltu po prawej stronie znajduje się mogiła ze zdjęć.
W 2019 roku postawiono drewnianą, pamiątkową macewę a FUNDACJA POLAŃSKI postawiła obok pamiątkowy kamień.
Pogorzelec
Cmentarz leży około 600 m od drogi Maciejowice – Łaskarzew za Pogorzelcem po prawej stronie na skraju lasu niedaleko Rezerwatu „Kopiec Kościuszki”. To był jeden z najbardziej zaniedbanych cmentarzy w powiecie. Jest tu około 10 mogił. Wg relacji mieszkańca wsi to cmentarz żołnierzy austriackich z I wojny światowej. Odwiedziłem cmentarz w styczniu 2011 roku. Okazało się, że jest odnowiony, postawiono około 30 brzozowych krzyży, uformowano mogiły.
Cmentarz był też odnawiany chyba w 2015 roku a w 2019 roku postawiono obok pamiątkową macewę, ponieważ obok rozstrzeliwano Żydów w wojnę światową. Zdjęcia u dołu.
POLIK
Cmentarz żołnierzy niemieckich leży przy drodze Maciejowice – Łaskarzew po prawej stronie między Polikiem a Pogorzelcem. Na tablicy umocowanej na kamieniu jest napis: TU SPOCZYWAJĄ ŻOŁNIERZE POLEGLI PODCZAS I WOJNY ŚWIATOWEJ. CZEŚĆ ICH PAMIĘCI. Prostokąt ogrodzony płotkiem z żerdzi. Mogiły ziemne dość wyraźne Przy jednym z grobów zachowała się betonowa „poduszka” z napisem: OBERLEUTNANT JORDAN WALTER 10 KOMP. (L-JR) 79 + 6 VIII 1915.
Cmentarz jest zadbany.
SAMOGOSZCZ zdjęcia z 2013
Grób nieznanego żołnierz z września 1939 roku leży w lesie na wschód od wsi. Od Nadwiślanki jedziemy drogą obok kościoła do nowowybudowanej ( odnowionej) kapliczki na początku lasu. Około 100m w lewo (na północ) leży samotna mogiła. Pokazał mi ją p. Zenon Krogulec z Garwolina.
SAMOGOSZCZ zdjęcia z 2013 i 2015
Przy leśnej drodze od kościoła w Samogoszczy do Lewikowa, kilometr od nowej kapliczki, po prawej stronie leży samotna mogiła ogrodzona drewnianym płotem, Obiekt pokazał mi p. Zenon Krogulec z Garwolina.
WRÓBLE
Cmentarz leży na wydmie po zachodniej stronie Nadwiślanki. Są tu pochowani żołnierze 15 pułku ułanów wielkopolskich, którzy 15 sierpnia 1920 r. stoczyli zwycięską bitwę z bolszewikami. W okresie międzywojennym opiekowała się nim szkoła w Paprotni. Po II wojnie światowej, prawdopodobnie ze względów ideologicznych, szkoła przeniosła swą opiekę na cmentarz wojenny z I wojny światowej w pobliskiej Kobylnicy a o cmentarzu we Wróblach prawie zapomniano. Po pięcioletnich poszukiwaniach odnalazł go p. Zbigniew Mądry, mieszkaniec Warszawy pochodzący z niedalekiej Kruszyny. Obecnie obiekt jest w trakcie odnawiania. Na bieżącą chwilę (październik 2009) wycięto i oznakowano dojście do cmentarza.
Zdjęcia z lat 2007-2016, u dołu.
